هود
- NABZMED
- دستهبندی نشده
انواع هود
یکی از موثرترین راه های کاهش انتشار آلاینده ها به خصوص در آزمایشگاه بیمارستان می باشد. یک سیستم جمع آوری آلاینده شامل پنج جزء اصلی است:
1- هود مکشی جهت به دام انداختن ذرات خروجی از منبع
2- شبکه کانال جهت انتقال ذرات به دام افتاده
3- جمع آوری کننده جهت حذف ذرات از هوا
4- موتور جهت تامین حجم مکش و انرژی مورد نیاز
5- دودکش
هر یک از این تجهیزات، نقش موثری را در جهت انجام عملیات مناسب سیستم جمع آوری ذرات ایفا می نمایند و عملکرد ضعیف تجهیزات می تواند موثر بودن تجهیزات دیگر را کاهش دهد بنابراین طراحی دقیق و انتخاب هر نوع تجهیزات حساس و مهم است. انواع هود های مورد استفاده در بیمارستان عبارتند از:
1- هود آشپزخانه
در آشپزخانه های بزرگ از جمله آشپزخانه بیمارستان، استفاده از سیستم تهویه مناسب برای بقاء شرایط مطلوب در محیط امری ضروری است. تهویه ناصحیح علاوه بر اینکه موجب پراکندگی بو و گرما در سراسر سطح آشپزخانه و اتاق های مجاور می شود، لایه از بخارات روغنی روی سطح دیوارها سقف ها و تجهیزات خواهد نشاند. این امر زمان نامطلوب ساختن محیط غذاخوری مشکلات جدی در نظافت ایجاد می نماید. در طرح و جانمایی این بود ها باید ترتیبی داده شود که سرعت هوا در مجاورت دهانه هود کافی باشد تا از فرار گرما، بو، دود و بخارات به فضای آشپزخانه جلوگیری شود.
کود های مورد استفاده در آشپزخانه به دو نوع تقسیم می شوند: نوع اول برای جمع آوری دود آلوده به چربی و نوع دوم برای جمع آوری بخار، گرما و بو استفاده می شود. هود نوع اول باید دارای فیلتر چربی گیر باشد. سطح دهانه( فیلتر) هود های نوع ۱ برای جذب بهتر دود، بزرگتر از اجاق باید در نظر گرفته شود.هود های نوع ۲ برای تخلیه هوای بسیار مرطوب غیر چرب مورد استفاده قرار می گیرد.
2- هودهای بیولوژیک
تعیین نوع هودهای مورد استفاده در آزمایشگاه بر اساس تعیین سطح ایمنی زیستی و با توجه به فعالیت های آزمایشگاه مشخص می گردد. اکثر آزمایشگاه های تشخیص طبی در سطح ایمنی زیستی دو هستند و بنابراین بایستی از هود کلاس II استفاده نمایند. البته پذیرش آزمایشگاهT سطح ایمنی زیستی یک در نظر گرفته می شود. طراحی سطح ۳ و ۴ مخاطرات ایمنی زیستی برای آزمایشگاه های کاربرد دارد که کارکنان با عوامل عفونی پرخطر یا ناشناختهای کار می کنند که تنفس آنها باعث مرگ یا بیماری های جدی و خطرناک می گردد. هودهای بیولوژیک به سه دسته کلی تقسیم می شوند که در ادامه با انواع آن آشنا خواهید شد ...
هود ایمنی بیولوژیک کلاس I
این نوع هود افراد و فضای کار را در برابر عوامل خطرساز محافظت می نماید. ولی حفاظتی برای نمونه ای که با آن در داخل خود کار می شود فراهم نمی آورد زیرا هوایی که وارد خود می شود در ابتدا فیلتر نمی شود. این دسته از هود ها دارای جریانات هوایی شبیه به کودهای شیمیایی بوده ولی دارای فیلتر هپا میباشند. این فیلترها میتوانند ۹۵ درصد از ذرات با قطر بزرگتر و مساوی 0/3 میکرون را جذب کنند تا جریان هوای خروجی جهت حفاظت افراد و فضای کار از داروهای سیتوتوکسیک پاک شده و آلوده نباشد.
در این دسته از هود ها هوای فیلتر نشده بر سطح کار داخل هود می وزد، به همین دلیل حفاظت از نمونه را ایجاد نمی کنند. حفاظت فردی با ایجاد جریان هوایی به داخل خود با سرعت ۷۵ فوت در دقیقه و ایجاد فشار منفی در هود فراهم می گردد. با تولید هود های بیولوژیک کلاسII، استفاده از این نوع هود ها کاهش یافته است. این هودها کم تا متوسط دارند استفاده میشوند.
در این دسته از هودها شدت جریان هوای داخل آزمایشگاه یا اتاق محل استقرار این هودها باعث کاهش کارآیی هود می شود و همچنین حرکات سریع دست شخص، محل قرار گرفتن هود نسبت به درب های ورود و خروج و منبع حرارتی نیز در کاهش کارآیی این هودها دخیل می باشد.
هود ایمنی بیولوژیک کلاس II
این دسته از خود های ایمنی بیولوژیک هم شخص محقق و هم نمونه و فضای کار داخل هود را در برابر آلودگیهای خارجی حفاظت مینماید. حفاظت فردی با ایجاد جریان هوا به داخل هود صورت می گیرد. قسمت جلوی این هودها باز و از این طریق هوا وارد خود شده و به طرف فیلتر هدایت می شود. هوای وارد شده به داخل هود به جای گذر از فضای داخل هود از یک سری منافع در جلوی هود، به طرف پایین هدایت شده ( جهت حفاظت از محصول ) و از آنجا از طریق کانال پشت هود به بالا برده شده و پس از عبور از فیلتر هپا به داخل هود برگشته و قسمتی دیگر نیز از فیلتر هپای دوم عبور نموده و از دستگاه خارج می شود ( جهت حفاظت از فضای کار ) این کلاس از خود ها به منظور تحقیقات بر روی بافت های حیوانات، کشت سلولی و به خصوص کار با ویروس ها استفاده می شود .
هود کلاس II به چهار دسته تقسیم می شود که شامل :
1- هود کلاس II نوع A1 : در این نوع هود هوا با سرعت ۷۰ فوت در دقیقه وارد هود میشود. فشار درون آن منفی است ولی ممکن است در اثر اختلالات و آشفتگی و فشار درون آن مثبت شود به همین دلیل برای مواد شیمیایی توکسیک قابل تبخیر و رادیو نوکلئوتید قابل تبخیر مناسب نمی باشد. ۷۰ درصد هوا را دوباره پس از عبور از فیلتر هوا به داخل هود بر می گرداند و ۳۰% را پس از فیلتر شدن به محیط بیرون ( خارج از محیط کاری آب داخل محیط کار ) می فرستد .
2- هود کلاس II نوع A2 : در این نوع هود هوا با سرعت ۱۰۰ فوت در دقیقه وارد حدود میشود. در این هود هوایی که از منفذ های زیر خود به طرف فیلتر هپا میرود تحت یک فشار منفی می باشد که در این نوع کودها ۳۰ درصد از هوا پس از فیلتر شدن از هود خارج گشته ( به داخل ساختمان محل کار یا به محیط بیرون ) و ۷۰ درصد ( پس از فیلتر شدن ) دوباره به داخل هود برمیگردد .
3-هود کلاس II نوع B1 : در این نوع هود هوا با فشار ۱۰۰ فوت در دقیقه وارد حدود میشود فشار هوا در درون خود منفی است. 30 درصد هوا پس از فیلتر شدن به داخل هود بازگردانده می شود و 70 درصد آن به بیرون ( خارج از ساختمان محیط کار و به جو ) منتقل می گردد .
4- هود کلاس II نوع B2 : در این نوع هود هوا با فشار ۱۰۰ فوت در دقیقه وارد حدود میشود فشار هوا در درون خود منفی است. هیچ گونه هوایی پس از فیلتر شدن دوباره به درون کود باز گردانده نمی شود و پس از فیلتر شدن به جو برمیگردد برای مواد شیمیایی سمی قابل تبخیر و مواد رادیو نوکلئوتید قابل تبخیر مناسب است .
خود ایمنی زیستی کلاس III
این کلاس ک هودها به صورتی طراحی شده اند بالاترین سطح حفاظت برای اپراتور محیط کار و نمونه را ایجاد می کنند. کودهای کلاس ۳ سد فیزیکی بین اپراتور و مواد داخل خود ایجاد می کند. محفظه جلوی آن مانند هود کلاس یک و دو باز نیست . این هود ها زمان کار با عوامل بسیار خطرناک زیستی و در مواردی که ایجاد محدودیت مطلق مورد نیاز است استفاده می شود . برای مواد شیمیایی سمی قابل تبخیر و مواد رادیو نوکلیوتیدقابل تبخیر مناسب است . زمان کار با عوامل بسیار خطرناک مانند ویروسHIV و هپاتیت از این نوع بود استفاده می شود .
برای کار با داروهای سیتوتوکسیک از هود های کلاس ۲ نوعB2 و یا ایمنی زیستی کلاس ۳ استفاده می شود چون مواد قابل تبخیر در این نوع بود ها قابلیت آماده سازی است .
در آزمایشگاههای بیمارستانی باید از خود های کلاس ۲ و ۳ یا جریان لامینار استفاده گردد . بخشی میکروب شناسی و بیوشیمی باید دارای هودهای کلاس ۲ یا ۳ و همچنین آزمایشگاههایی که با مواد رادیواکتیو سروکار دارند نیز باید دارای هودهای کلاس ۲ یا ۳ باشند .
جهت کار با انواع هود های ایمنی زیستی باید به موارد زیر توجه داشت :
موارد زیر قبل یا هنگام کار با هود های ایمنی زیستی باید رعایت گردد .
1- قبل و بعد از انجام کار محیط هود باید با الکل ۷۰ درصد یا یکی از مواد ضدعفونی کننده مانند وایتکس از آلودگی پاک گردد .
2- کد های مجهز به لامپUV یا ماوراء بنفش در هنگام کار باید شیشه جلوی آن به طور کامل بسته شود. زیرا تماس با این اشعه باعث سوختگی قرنیه و بیماری هایی همچون سرطان پوست می گردد . این لامپ به صورت هفتگی باید تمیز شود تا گرد و غبار آن مانع عملکرد درست آن نشود همچنین شدت تابش آن نیز باید مورد بازرسی قرار گیرد .
3- هودها باید از درب ها و پنجره ها هواکش ها خنک کننده ها و گرم کننده ها قرار گیرد .
4- صفحه تمام وسایلی که لازم است در خود قرار گیرد باید آلودگی زدایی شود .
5- در هنگام کار باید از حرکات سریع دست در داخل هود دوری شود .
6-اگر فیلتر هود با داروهای سیتوتوکسیک بنده گردد تا زمانی که فیلتر تعویض نشده از استفاده از هود اجتناب گردد .
7- زمانی که خود خاموش است است یا زمان جابجایی خود باید با پوشش پلاستیکی پوشانده شود .
8- پس از هر بار جابجایی تعویض فیلتر و یا تعمیرات آن آن باید انجام گیرد .
9- مدت زمان استفاده از هود باید به طور مرتب یادداشت گردد تا پس از ساعت کاری مشخص عکس فیلتر هود تعویض گردد .
10- خود ایمنی زیستی زمانی باید استفاده گردد که عملکرد درستی داشته باشد .
11- اطراف و فضای بالای هود باید به اندازه ۳۰ الی ۳۵ سانتی متر خالی باشد تا هوا به راحتی جریان پیدا کند .